Algemene voorwaarden
Veel ondernemers hanteren algemene voorwaarden. Daarin worden die bepalingen opgenomen die zij als “gebruiker” bij elke overeenkomst opnieuw willen toepassen. Handig, want dan hoef men ze niet telkens apart op te nemen, men hoeft ze niet te onthouden en men vergeet in principe geen dingen. Toch?
Zaken die in algemene voorwaarden kunnen worden geregeld zijn o.a.
– de termijnen voor levering
– wijze en termijn voor betaling,
– voorwaarden opeisbaarheid faktuurbedrag(en)
– aansprakelijkheid(-sbeperking) bij niet-nakoming
– opschorten verplichtingen
– mogelijkheid en wijze van ontbinding overeenkomst
– de wijze van ingebrekestelling als een van partijen niet aan zijn verplichtingen voldoet,
– de gevolgen van niet nakoming zoals de vertragingsrente en betaling van de incassokosten
– bevoegde rechter bij conflicten
U kunt in een overeenkomst (voor de ondertekening!) of offerte eenvoudig bepalen dat de algemene voorwaarden van toepassing zijn. Zijn ze dat dan ook? In beginsel wel maar er is nog meer nodig om er, als het nodig is, een beroep op te kunnen doen.
Wettelijke regeling
Het burgerlijk wetboek kent een regeling over algemene voorwaarden. Die gaan over de wijze waarop de gebruiker ze aan zijn wederpartij kenbaar moet maken om te zorgen dat ze ook werkelijk van toepassing zijn op een overeenkomst. Als het maar even mogelijk is zal de gebruiker zijn contractpartij, zeker wanneer men zaken doet met particulieren / consumenten, de algemene voorwaarden ter hand moeten stellen zodat die contractpartij ook echt kennis kan nemen van de inhoud van de voorwaarden. Dat dient te gebeuren voordat de overeenkomst wordt gesloten, bijv. als bijlage bij een offerte die getekend moet worden. Overhandigen achteraf heeft geen zin. In de spaarzame gevallen dat u de algemene voorwaarden niet kunt overhandigen (omdat ze te omvangrijk zijn zoals die van de voetbalbond: die passen niet op de achterzijde van de tickets die men aan de kassa verkoopt), zul je moet kenbaar maken hoe en waar men kennis kan nemen van de voorwaarden, bijvoorbeeld door deponering bij een kamer van koophandel of de griffie van een rechtbank, of, zoals dat tegenwoordig ook kan, door vermelding op een website.
Indien de voorwaarden niet op de juiste ter hand zijn gesteld, dan kan de wederpartij een beroep doen op de vernietigbaarheid: slaagt dat beroep, dan zijn ze niet van toepassing! Achteraf overhandigen, of onderaan een nota is in principe te laat!
De grijze en zwarte lijst
Om te voorkomen dat een wederpartij door de ‘de kleine lettertjes’ onredelijk zwaar benadeeld wordt, de wet spreekt van “onredelijk bezwarend”, heeft de wetgever een aantal beperkingen opgenomen. Een aantal voorwaarden mag men niet opnemen in algemene voorwaarden voor consumenten, de zgn. zwarte lijst. Die bepalingen worden op voorhand onredelijk bezwarend geacht te zijn en een beroep daarop zal door een rechter niet worden geaccepteerd. Men denke bijvoorbeeld aan:
– de bepaling waarin het recht om de prestatie bij de ondernemer op te eisen wordt uitgesloten,
– de wederpartij de overeenkomst niet mag ontbinden bij wanprestatie van de gebruiker,
– de bepaling waarmee een contract stilzwijgend wordt verleng.
Men zou dan de ondernemer nooit tot nakoming kunnen aanspreken, de overeenkomst niet kunnen ontbinden of van het contract af komen!
Daarnaast kent de wet een lijst met voorwaarden die geacht worden onredelijk bezwarend te zijn, behoudens tegenbewijs door de gebruiker, de zgn grijze lijst. Het gaat dan om o.a. bepalingen als:
– de gebruiker hoeft zich niet aan het contract te houden op gronden die niet in het contract staan,
– de termijn voor de nakoming door de gebruiker is onredelijk lang,
– de wettelijke mogelijkheid van schadevergoeding is uitgesloten.
Bij dergelijke bepalingen kan de gebruiker proberen aannemelijk te maken dat in dit geval de voorwaarde niet-onredelijk bezwarend is. Men kan denken aan de situatie dat 2 ondernemingen zaken doen en dezelfde algemene voorwaarden hanteren. Een “grijze” bepaling is die waarin de bevoegdheid van de wederpartij van de gebruiker om een tegenvordering te verrekenen met de prestatie van de gebruiker, wordt uitgesloten.
Voorwaarden laten opstellen of zelf doen?
Om te voorkomen dat u of uw adviseur toch een bepaling opneemt in de algemene voorwaarden die onredelijk bezwarend (kunnen) zijn, is het verstandig uw algemene voorwaarden door een deskundig juridisch adviseur te laten opstellen. U kunt natuurlijk een model van internet plukken, uw naam er boven zetten maar u heeft er niets aan dat u wederpartij met een beroep op de vernietigbaarheid allerlei voorwaarden terzijde zet! Dat kan u voor onverwachte, immers u meende ze uitgesloten te hebben, verrassingen komen te staan. Ook het opstellen van “algemene” voorwaarden blijft vaak toch maatwerk, zeker als een onderneming verschillende producten of diensten aanbied. Iedere ondernemer hanteert andere waarden en normen, betalingstermijnen enzovoort. Ook van belang kan zijn of u eenmalig of juist vaak zaken doet met dezelfde afnemers.
Vragen over algemene voorwaarden?
Wilt u weten of u iets kunt doen om problemen te voorkomen of op te lossen, dan kunt u altijd vrijblijvend met ons bellen, e-mailen of het contactformulier invullen. Vraag vrijblijvend juridisch advies bij ons kantoor: mr P. Bollema heeft al vele algemene voorwaarden opgesteld.
Daarnaast kunt u gebruik maken van het gratis en vrijblijvende inloopspreekuur van BK&R advocaten mediation aan de Westersingel 14 te Leeuwarden, elke maandagmiddag van 14:00 tot 17:00 uur. Baat het niet, dan schaadt het niet!
